Bài soạn siêu ngắn: Tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất - Ngữ văn lớp 7

• Có thể chia những câu tục ngữ thành hai nhóm
• Nhóm 1: câu tục ngữ số 1,2, 3, 4 - nói về thiên nhiên
• Nhóm 2: câu tục ngữ số 5, 6, 7, 8 - kinh nghiệm lao động sản xuất

Câu 1:

• Nghĩa: nói đến hiện tượng ngày đêm dài ngắn khác nhau theo mùa.
• Cơ sở thực tiễn: Dựa vào quan sát thực tế
• Khả năng áp dụng: áp dụng với các địa phương nằm ở bán cầu Bắc
• Giá trị kinh nghiệm: giúp người lao động có thể chủ động sắp xếp công việc theo mùa

Câu 2: 

• Nghĩa: bầu trời quang đãng, nhiều sao thì hôm sau sẽ có nắng. Bầu trời tối, nhiều mây, vắng (ít) sao sẽ có mưa.
• Cơ sở thực tiễn: Dựa vào quan sát và tư duy thực tế
• Khả năng áp dụng: chưa thực sự chính xác
• Giá trị kinh nghiệm: Dự đoán, phòng ngừa thời tiết và sắp xếp công việc

Câu 3: 

•  Nghĩa: Khi chân trời co màu vàng là sắp có dông bão.
•  Cơ sở thực tiễn: Dựa vào quan sát và thực nghiệm tự nhiên
•  Khả năng áp dụng: dự đoán dông bão.
•  Giá trị kinh nghiệm: phòng ngừa thiên tai, giảm thiệt hại.

Câu 4: 

•  Nghĩa của câu: Vào tháng bảy âm lịch mà thấy kiến bò lên cao là báo sắp có lũ lụt xảy ra.
•  Cơ sở thực tiễn: Loài kiến thường dự cảm được sắp có lụt xảy ra.
•  Khả năng áp dụng: dự báo thời tiết.
•  Giá trị kinh nghiệm: Giúp chủ động phòng chống lũ lụt

Câu 5: 

• Nghĩa câu tục ngữ: Đất đai quý như vàng
• Cơ sở thực tiền: dựa vào vai trò trong thực tiễn của đất
• Khả năng áp dụng: hoàn toàn đúng => phải bảo vệ, giữ gìn đất đai
• Giá trị của kinh nghiệm: nhắc nhở nâng cao ý thức bảo vệ đất đai và cải tạo đất.

Câu 6: 

• Nghĩa: Cho biết thứ tự của các công việc đem lại lợi ích kinh tế cho con người.
• Cơ sở thực tiễn: không hoàn toàn chính xác vì hiệu quả KT phụ thuộc nhiều yếu tố
• Giá trị kinh nghiệm: Nêu cao ý thức bảo vệ, khai thác tài nguyên thiên nhiên.

Câu 7: 

• Nghĩa: Các yếu tố ảnh hưởng đến nông nghiệp theo thứ tự
• Cơ sở thực tiễn:  Dựa kinh nghiệm thực tế của ông cha.
• Khả năng áp dụng: có thể áp dụng nhưng hiện tại công nghệ, KH tiến bộ nên có thể thay đổi.
• Giá trị của kinh nghiệm: tầm quan trọng của từng yếu tố tác động đến nông nghiệp

Câu 8: 

• Nghĩa của câu tục ngữ: tầm quan trọng của thời vụ và việc cày bừa đế có đất tốt.
• Cơ sở thực tiền: dựa vào kinh nghiệm lao động sản xuất
• Có thể áp dụng vào việc tính toán, sắp xếp công việc để cày bừa, trồng trọt đúng thời vụ.
• Giá trị của: Đưa ra kinh nghiệm quí báu trong sản xuất nông nghiệp.

• Về đặc điểm ngắn gọn: Số lượng mỗi câu không nhiều, được đúc kết ngắn gọn.
• Vần: câu nào cũng có vần

• Sự đối xứng nhau cả về nội dung và hình thức: làm nổi bật sự khác biệt của các hiện tượng thời tiết và khiến câu tục ngữ trở nên dễ nói nghe.

• Hình ảnh sinh động, gần gũi với đời sống lao động nhấn mạnh vai trò của tự nhiên trong nông nghiệp.

• "Chuồn chuồn bay thấp mưa ngập bờ ao, Chuồn chuồn bay cao mưa rào lại tạnh"
• Cơn dằng đông, vừa trông vừa chạy,
• Cơn đằng nam, vừa làm vừa ăn
• Vàng mây thì gió, đỏ mây thì mưa.
• Mây xanh thì nắng, mây trắng thì mưa.
• Mặt trời có quầng thì hạn, mặt trăng có tán thì mưa.