Soạn mới giáo án Ngữ văn 8 CTST bài 7 Đọc 2: Bố của Xi-mông

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS:

·        Em hãy nêu một số nét về tác giả Guy đơ Mô-pát-xăng?

·        Xác định bố cục của tác phẩm? Nêu nội dung của từng phần?

·        Nêu ý nghĩa nhan đề của văn bản?

·        Xác định ngôi kể của văn bản?

·        Đọc văn bản Bố của Xi-mông

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS tiếp nhận nhiệm vụ học tập

- GV quan sát, hỗ trợ HS (nếu cần thiết)

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động

- GV gọi 2-3 trình bày trước lớp

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe và nhận xét đồng đẳng, điều chỉnh (nếu có)

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét đánh giá và chốt kiến thức.

I. Đọc – hiểu văn bản

1. Tác giả

Guy đơ Mô – pát – xăng (1850 – 1893) là nhà văn người Pháp nổi tiếng ở cuối thế kỉ XIX. Một số tác phẩm tiêu biểu của ông là: Viên mỡ bò, Bố của Xi-mông, Một cuộc đời, Ông bạn đẹp, Mạnh hơn cái chết,…

2. Tác phẩm

a) Bố cục

4 phần

- Phần 1 (Từ đầu → khóc hoài): Tâm trạng tuyệt vọng của Xi-mông.

- Phần 2: (Tiếp theo → một ông bố): Xi-mông gặp bác Phi-líp.

- Phần 3 (Tiếp theo → bỏ đi rất nhanh): Xi-mông dẫn bác Phi-líp về nhà gặp mẹ và nhận làm bố.

- Phần 4 (Còn lại): Câu chuyện ở trường sáng hôm sau.

b) Nhan đề 

- “Bố của Xi-mông” - nhan đề gắn với vai trò, ý nghĩa của sự xuất hiện nhân vật bác Phi-líp, người chuyển tải thông điệp của Guy đơ Mô-pa-xăng về lòng nhân đạo và ứng xử đầy tình thương yêu giữa con người với con người.

c) Ngôi kể thứ ba

- Đọc văn bản

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu về nhân vật Xi-mông

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV yêu cầu HS trả lời các câu hỏi:

·        Tìm những chi tiết miêu tả tuổi tác dáng dấp của nhân vật Xi – mông.

·        Thông qua văn bản, em hãy trình bày hoàn cảnh đáng thương của Xi – mông?

·        Em có nhận xét gì về cách giải quyết mọi việc của Xi-mông?

·        Xi – mông có khao khát gì?

 Bước 2: HS tiếp nhận nhiệm vụ học tập

- HS tiếp nhận nhiệm vụ

- GV quan sát và hỗ trợ (nếu cần thiết)

Bước 3: Báo cáo kết quả, thảo luận

- GV mời 1-2 HS báo cáo kết quả thảo luận

- GV quan sát, hỗ trợ (nếu cần thiết)

Bước 4: Đánh giá, nhận định

- GV đánh giá nhận xét

- GV chốt kiến thức

Nhiệm vụ 2: Tìm hiểu về nhân vật Blăng-sốt?

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV yêu cầu HS trả lời các câu hỏi sau đây:

II. Khám phá văn bản

1. Nhân vật Xi-mông

- Tuổi tác, dáng dấp: “Nó độ bảy, tám tuổi. Nó hơi xanh xao, rất sạch sẽ vẻ nhút nhát, gần như vụng dại”. 

- Hoàn cảnh đáng thương: 

+ Không có bố, tuổi thơ bất hạnh với những ánh nhìn dè bỉu, chê bai, lạnh nhạt của mọi người. 

+ Lần đầu tiên đến trường: bị bạn bè trêu chọc, nhục mạ và đánh đập. 

- Giải quyết mọi việc theo cách rất trẻ con: ra bờ sông định tự tử. Vừa khóc lóc xong, rất thèm được ngủ, nhưng bất chợt nhìn thấy “một chú nhái con màu xanh nhảy dưới chân”, nhu cầu nghịch ngợm trong em lại trỗi dậy: "Em định bắt nó. Nó nhảy thoát. Em đuổi theo nó và vồ hụt ba lần liền". Chú nhái xanh khiến Xi-mông “nhớ đến một thứ đồ chơi… Thế là em nghĩ đến nhà, rồi nghĩ đến mẹ, và thấy buồn vô cùng”.

- Để làm nổi bật nỗi đau đớn của Xi-mông, tác giả nhiều lần miêu tả tiếng khóc của em: “em lại khóc. Người em rung lên… những cơn nức nở lại kéo đến, dồn dập, xốn xang choán lấy em. Em chẳng nghĩ ngợi gì nữa, chẳng nhìn thấy gì quanh em nữa mà chỉ khóc hoài ...”. Khi gặp bác Phi-líp, em nói không nên lời, cứ bị đứt quãng hoặc lặp đi lặp lại: “Em trả lời, mắt đẫm lệ, giọng nghẹn ngào: - Chúng nó đánh cháu… vì… cháu… cháu… không có bố… không có bố … Em bé nói tiếp một cách khó khăn giữa những tiếng nấc buồn tủi: Cháu… cháu không có bố”. Thấy mẹ “Xi-mông nhảy lên ôm lấy cổ mẹ, lại òa khóc”. Nỗi đau không có bố trở thành nỗi đau ám ảnh, nặng nề đè nén trái tim non nớt của Xi-mông khiến em đau khổ tột cùng và không muốn sống. 

- Khát khao chính đáng và mãnh liệt của Xi-mông là có bố và được sống trong tình yêu thương. Chính vì vậy, khi bác Phi-líp hứa sẽ cho Xi-mông “một ông bố”, Xi-mông vui vẻ theo bác về nhà, từ bỏ ý định tự tử và bảo bác Phi-lip làm bố. Thấy bác không trả lời, em sợ mất cơ hội nên dọa bác là em sẽ tự tử. Cuối cùng, khi bác Phi-líp nhận làm bố mình, như một sự hồi sinh kì diệu, Xi-mông hết buồn, tự hào “đưa con mắt thách thức” lũ bạn và mặc cho chúng vẫn la hét, chế giễu, Xi-mông không bỏ chạy nữa.

=> Qua đoạn trích, nhà văn đã làm nổi bật hình ảnh chú bé Xi-mông đáng thương với tâm hồn nhạy cảm. Nhân vật Xi-mông được khắc họa qua cái nhìn đầy nhân văn, đầy yêu thương và sự cảm thông của tác giả. Từ đó, ta nhận ra một chân lí giản đơn: có một gia đình trọn vẹn, có bố là điều vô cùng hạnh phúc. 

2. Nhân vật Blăng-sốt