CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC HÔM NAY!
Khởi động
Quan sát hình 1.1 sgk, em hãy kể tên một số sản phẩm công nghệ có trong hình. Mô tả vai trò của sản phẩm công nghệ đối với đời sống con người ?
Trả lời:
- Tuapin gió: Chuyển đổi ánh sáng mặt trời thành dòng điện. => Cung cấp điện cho gia đình.
- Tấm pin năng lượng mặt trời: Chuyển đổi năng lượng gió thành dòng điện. => Cung cấp điện cho gia đình.
- .............
CHƯƠNG I. ĐẠI CƯƠNG VỀ CÔNG NGHỆ
BÀI 1. CÔNG NGHỆ VÀ ĐỜI SỐNG
- KHÁI QUÁT VỀ KHOA HỌC, KĨ THUẬT, CÔNG NGHỆ
- KHOA HỌC
Quan sát hình 1.2, em hãy cho biết phát minh nổi bật tương ứng với ba nhà khoa học?
Em hãy chia sẻ những điều em biết về ba nhà khoa học và các phát minh của họ?
Trả lời:
- Issac Newton: Phát hiện ra lực hấp dẫn
- Marie Curie: Tìm ra nguyên tố phóng xạ Polonium
- Louis Pasteur: Phát hiện nguyên lý tiêm chủng, lên men vi sinh.
- KHOA HỌC
- Khoa học là gì? Nó bao gồm các lĩnh vực nào?
- Em hãy nêu vai trò của khoa học đối với cuộc sống con người?
Trả lời:
- Khoa học là hệ thống tri thức về mọi quy luật và sự vận động của vật chất, những quy luật của tự nhiên, xã hội, tư duy.
- Khoa học gồm các lĩnh vực: Vật lí, hóa học, sinh học, thiên văn học và khoa học trái đất.
- Vai trò của khoa học:
- Nâng cao sự hiểu biết của con người về sự vật, hiện tượng...
- Giải quyết các vấn đề trong thực tiễn, tạo môi trường sống của con người và sự phát triển kinh trế, xã hội...
- KHOA HỌC
Khi nói đến khoa học, chúng ta liên tưởng đến những ai? Công việc của họ là gì?
Trả lời:
Nhà khoa học
Nhà khoa học là người làm công tác nghiên cứu khoa học với các phương pháp nghiên cứu khác nhau trong các lĩnh vực, ngành nghề khác nhau, phục vụ cho mọi mặt đời sống của con người.
- KĨ THUẬT
- Vấn đề cần giải quyết trong mỗi tình huống là gì?
- Vấn đề đã được giải quyết như thế nào?
- Cơ sở khoa học nào đã được sử dụng để giải quyết vấn đề?
Trả lời:
Tình huống 1
- Vấn đề cần giải quyết: Kéo vật nặng lên cao
- Cách giải quyết: Dùng ròng rọc cố định.
- Cơ sở khoa học: Lực ta cần phải tác dụng vào đầu dây để kéo vật lên có hướng thay đổi so với hướng của lực tác dụng vào vật để kéo vật lên theo phương thẳng đứng, có độ lớn không nhỏ hơn trọng lượng của vật.
Tình huống 2
- Vấn đề cần giải quyết: Dịch chuyển vật nặng
- Cách giải quyết: Dùng thanh cứng làm đòn bẩy.
- Cơ sở khoa học: Vật rắn được sử dụng làm điểm tựa để giảm bớt sự độ lớn của lực khi nâng hoặc di chuyển vị trí của vật nặng.
- KĨ THUẬT
- Kĩ thuật là gì?
- Vai trò của kĩ thuật trong cuộc sống?
- Kĩ thuật được chia thành các lĩnh vực nào?
Kết luận:
- Kĩ thuật là việc ứng dụng các nguyên lí khoa học vào thiết kế, chế tạo, vận hành các máy móc, thiết bị, công trình, quy trình và hệ thống một cách hiệu quả và kinh tế nhất.
- Vai trò: Tạo ra các giải pháp, sản phẩm, công nghệ mới, phục vụ nhu cầu của đời sống, sản xuất, kiến tạo môi trường sống...
- Kĩ thuật được chia thành các lĩnh vực:
- Kĩ thuật cơ khí
- Kĩ thuật điện
- Kĩ thuật xây dựng
- Kĩ thuật hóa học
Kết nối nghề nghiệp: Đố em biết họ là ai?
- Kỹ sư xây dựng
- Kỹ sư điện
- Kỹ sư cơ khí
Em hiểu thế nào là ngành nghề kỹ sư?
Kỹ sư là người làm việc trong lĩnh vực kĩ thuật. Họ có kiến thức về toán học, khoa học tự nhiên, có tư duy thiết kế, năng lực giải quyết vấn đề một cách sáng tạo.
- CÔNG NGHỆ
Quan sát hình 1.4: Em hãy mô tả các phương pháp trồng cây và đánh giá ưu, nhược điểm của mỗi phương pháp này?
Trả lời:
Địa canh:
- Ưu điểm: Chi phí thấp, dễ làm.
- Nhược điểm: Tốn công sức và thời gian chăm sóc, sử dụng nhiều thuốc trừ sâu, phân bón hư hại đất trồng…
Thủy canh
- Ưu điểm: Chỉ cần nước. Cho năng suất cao, rút ngắn thời gian trồng trọt. Hạn chế thuốc trừ sâu…
- Nhược điểm: Chỉ áp dụng được với một số cây rau, quả ngắn ngày. Đòi hỏi yêu cầu kĩ thuật cao…
Khí canh
- Ưu điểm: Tiết kiệm nước hơn thủy canh. Năng suất cao, hạn chế thuốc trừ sâu, tạo ra sản phẩm sạch.
- Nhược điểm: Chi phí đầu tư ban đầu cao. Các chi phí vận hành, sửa chữa nhiều…
- CÔNG NGHỆ
Công nghệ là gì? Công nghệ được chia theo các cách nào?
Trả lời:
- Công nghệ là giải pháp, quy trình, bí quyết kĩ thuật có hoặc không kèm theo công cụ, phương tiện dùng để biến đổi nguồn lực thành sản phẩm, dịch vụ.
- Các lĩnh vực của công nghệ:
- Lĩnh vực khoa học: hóa học, sinh học, thông tin…
- Lĩnh vực kĩ thuật: cơ khí, điện, xây dựng…
- Theo đối tượng áp dụng: ô tô, vật liệu, nano…
KẾT NỐI NGHỀ NGHIỆP
Kĩ sư công nghệ là người làm việc trong lĩnh vực công nghệ. Ngoài năng lực chuyên môn, họ sớm được tiếp cận với những công nghệ mới để mang lại cuộc sống tiện nghi cho con người.
- MỐI LIÊN HỆ GIỮA KHOA HỌC, KĨ THUẬT, CÔNG NGHỆ
Quan sát hình 1.5 và cho biết mối quan hệ giữa khoa học, kĩ thuật, công nghệ?
Trả lời:
- Khoa học là cơ sở của kĩ thuật, kĩ thuật thúc đẩy phát triển khoa học.
- Kĩ thuật tạo ra công nghệ mới, dựa trên công nghệ hiện có.
- Công nghệ thúc đẩy khoa học, khoa học là cơ sở để phát triển công nghệ.
- CÔNG NGHỆ VỚI TỰ NHIÊN, CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
Quan sát hình 1.6, 1.7. 1.8 cho biết mối quan hệ giữa tự nhiên, con người và xã hội?
- Công nghệ với tự nhiên
- Công nghệ giúp quá trình khám phá tự nhiên tốt hơn, đạt thành tựu cao hơn.
- Công nghệ xử lí môi trường, phòng chống thiên tai, biến đổi khí hậu…
- Công nghệ giúp con người khai thác cạn kiệt tài nguyên, ảnh hưởng đến môi trường.
- Công nghệ với con người
- Công nghệ giúp con người có cuộc sống tiện nghi, hiện đại.
- Công nghệ giúp tăng năng suất lao động, hiệu quả làm việc.
- Công nghệ đẩy con người đối mặt tình trạng thất nghiệp.
- Công nghệ với xã hội
- Công nghệ thúc đầy kinh tế, xã hội phát triển, quản lí tốt xã hội.
- Công nghệ khiến cách nghĩ, lối sống con người bị lệ thuộc.
LUYỆN TẬP
Lấy các ví dụ cụ thể về tác động tích cực, tiêu cực của công nghệ đối với tự nhiên, con người và xã hội trong phạm vi gia đình, cộng đồng nơi em đang sinh sống.
Trả lời:
Tự nhiên
- Tác động tích cực: Thu gom, xử lí rác thải, làm sạch môi trường…
- Tác động tiêu cực: Khai thác cát sạn làm sạt lở hai bên bờ sông.
Con người
- Tác động tích cực: Đi ô tô tránh mưa nắng, đi máy bay di chuyển khắp nơi trên thế giới…
- Tác động tiêu cực: Nhiều người nghiện game, nghiện mạng xã hội.
Xã hội
- Tác động tích cực: Xây dựng nhiều nhà cao tầng, cơ sở hạ tầng, nhà máy, xí nghiệp…
- Tác động tiêu cực: Mạng xã hội càng phát triển càng khiến con người xa cách nhau hơn.
VẬN DỤNG
Hãy kể tên một số công nghệ, sản phẩm công nghệ sử dụng trong gia đình em; đánh giá về tác động của công nghệ, sản phẩm công nghệ đó với cuộc sống của em và gia đình ?
Gợi ý:
Một số công nghệ, sản phẩm công nghệ sử dụng trong gia đình: tủ lạnh, điện thoại thông minh, khóa cửa vân tay, robot dọn nhà, camera an ninh...
=> Các công nghệ giúp cuộc sống của em và gia đình trở nên tiện lợi và an toàn hơn.
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
- Ôn tập kiến thức đã học
- Hoàn thành bài tập vận dụng
- Xem trước nội dung bài 2
CẢM ƠN CÁC EM ĐÃ LẮNG NGHE BÀI GIẢNG!