HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Nhiệm vụ 1: Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914 – 1918)

a) Nguyên nhân

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV hướng dẫn HS đọc và khai thác Tư liệu 1 SHS tr.21: sự phát triển không đồng đều của chủ nghĩa đế quốc và sự hình thành hai khối quân sự đối đầu nhau.

- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm đôi, đọc thông tin mục 1a SHS tr.21 và trả lời câu hỏi: Giải thích những nguyên nhân sâu xa và duyên cớ trực tiếp dẫn đến Chiến tranh thế giới thứ nhất.

- GV trình chiếu cho HS quan sát thêm một số hình ảnh về cuộc Chiến tranh thế giới thứ nhất.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS đọc thông tin mục 1a, kết hợp khai thác Tư liệu 1 SHS tr.21 để tìm hiểu về những nguyên nhân sâu xa và duyên cớ trực tiếp dẫn đến Chiến tranh thế giới thứ nhất.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trình bày trước lớp:

+ Những nguyên nhân sâu xa.

+ Duyên cớ trực tiếp dẫn đến Chiến tranh thế giới thứ nhất.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá và chuẩn kiến thức.

- GV chuyển sang nhiệm vụ mới.

b) Hậu quả và tác động

Bước 1: GV chuyển nhiệm vụ học tập

- GV hướng dẫn HS khai thác thông tin tư phần chữ nhỏ và Bảng 1, Hình 2 SHS tr.21, 112  để thấy được hậu quả của Chiến tranh thế giới thứ nhất thông qua số quốc gia bị lôi cuốn vào vòng chiến, số người thương vong,...

- GV trình chiếu cho HS quan sát thêm một số hình ảnh về mức độ tàn khốc trong Chiến tranh thế giới thứ nhất.

- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm đôi và trả lời câu hỏi: Hãy phân tích hậu quả của Chiến tranh thế giới thứ nhất.

- GV yêu cầu HS tiếp tục khai thác thông tin mục 1b SHS tr.22, thảo luận về tác động của Chiến tranh thế giới thứ nhất, chú trọng đến tác động đối với tương quan lực lượng giữa các nước tư bản, đặc biệt đối với tình hình thế giới và trả lời câu hỏi: Đánh giá tác động của Chiến tranh thế giới thứ nhất đối với tình hình thế giới.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS đọc thông tin mục 1b, kết hợp khai thác tư liệu, hình ảnh để tìm hiểu về hậu quả và tác động của Chiến tranh thế giới thứ nhất.

- GV quan sát, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trình bày lần lượt các nội dung sau:

+ Hậu quả của Chiến tranh thế giới thứ nhất.

+ Tác động của Chiến tranh thế giới thứ nhất đối với tình hình thế giới.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chuẩn kiến thức.

- GV chuyển sang nhiệm vụ mới.

Nhiệm vụ 2: Chiến tranh thế giới thứ hai (1939 – 1945)

a) Nguyên nhân

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV hướng dẫn HS đọc và khai thác Tư liệu 2 SHS tr.22: sự phát triển không đồng nhất của chủ nghĩa tư bản (so sánh với Chiến tranh thế giới thứ nhất).

- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm đôi, đọc thông tin mục 2a, khai thác Hình 3 SHS tr.3 và trả lời câu hỏi:

+ Khai thác Tư liệu 2 và thông tin trong mục, giải thích nguyên nhân dẫn đến Chiến tranh thế giới thứ hai.

+ Nguyên nhân bùng nổ Chiến tranh thế giới thứ nhất và Chiến tranh thế giới thứ hai có điểm gì giống nhau?

 GV lưu ý HS: khai thác phần chữ nhỏ; quan sát, nhận xét về bức tranh biếm họa về chính sách hai mặt của các nước phương Tây (một nguyên nhân dẫn đến chiến tranh).

- GV trình chiếu cho HS quan sát thêm một số hình ảnh về Chiến tranh thế giới thứ hai:

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS thảo luận nhóm đôi, đọc thông tin mục 2a, kết hợp khai thác tư liệu, hình ảnh để tìm hiểu về nguyên nhân bùng nổ Chiến tranh thế giới thứ hai.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trình bày lần lượt các nội dung:

+ Nguyên nhân dẫn đến Chiến tranh thế giới thứ hai.

+ Sự giống nhau về nguyên dẫn đến Chiến tranh thế giới thứ nhất và Chiến tranh thế giới thứ hai.

- GV yêu cầu các HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chuẩn kiến thức.

- GV chuyển sang nhiệm vụ mới.

b) Hậu quả và tác động

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV hướng dẫn HS thảo luận cặp đôi, khai thác thông tin phần chữ nhỏ, Bảng 2 SHS tr.24 và trả lời câu hỏi: Em có nhận xét gì về hậu quả của Chiến tranh thế giới thứ hai?

- GV trình chiếu cho HS quan sát thêm một số hình ảnh về hậu quả của Chiến tranh thế giới thứ hai:

- GV hướng dẫn HS tiếp tục khai thác thông tin mục 2b, quan sát Hình 4 SHS tr.24 và trả lời câu hỏi: Đánh giá những tác động của Chiến tranh thế giới thứ hai đối với lịch sử nhân loại.

Bước 2: HS tiếp nhận, thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS đọc thông tin, kết hợp khai thác tư liệu, hình ảnh để tìm hiểu về hậu quả, tác động của Chiến tranh thế giới thứ hai.

- GV hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần thiết).

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trình bày lần lượt các nội dung sau:

+ Hậu quả của Chiến tranh thế giới thứ hai.

+ Những tác động của Chiến tranh thế giới thứ hai đối với lịch sử nhân loại.

- GV yêu cầu HS khác lắng nghe, nhận xét, nêu ý kiến bổ sung (nếu có).

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV nhận xét, đánh giá, chuẩn kiến thức.

- GV chuyển sang nhiệm vụ mới.

1 - 2. Tìm hiểu về hai cuộc chiến tranh thế giới nửa đầu thế kỉ XX

1. Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914 – 1918)

a) Nguyên nhân

- Nguyên nhân sâu xa:

+ Sự phát triển không đồng đều về kinh tế - chính trị của chủ nghĩa tư bản cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX.

+ Tham vọng bành trướng thuộc địa, chính sách chạy đua vũ trang của Đức tạo nên căng thẳng trong quan hệ quốc tế ở châu Âu cuối thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX.

- Duyên cớ trực tiếp:

+ Đức kích động Áo - Hung gây chiến với Xéc-bi (28/7).

+ Đức tuyên chiến với Nga (1/8) và Pháp (3/8), Anh tuyên chiến với Đức (4/8).

Chiến tranh thế giới thứ nhất bùng nổ.

b) Hậu quả và tác động

- Hậu quả:

+ 20 triệu người chết, bị thương và tàn tật vì chiến tranh.

+ 4 đế quốc lớn (Nga, Đức, Áo – Hung, Ôt-tô-man)  ở châu Âu sụp đổ.

+ 2 nước tư bản ngoài châu Âu (Mỹ, Nhật Bản) có điều kiện vươn lên nhanh chóng.

- Tác động:

+ Trật tự thế giới mới được xác lập phù hợp với tương quan lực lượng mới giữa các cường quốc (hệ thống Véc-xai - Oa-sinh-tơn),

+ Thắng lợi của Cách mạng tháng Mười Nga và sự ra đời nhà nước xã hội chủ nghĩa đầu tiên trên thế giới mở ra thời kì phát triển mới trong phong trào cách mạng thế giới.

2. Chiến tranh thế giới thứ hai (1939 – 1945)

a) Nguyên nhân

- Nguyên nhân dẫn đến Chiến tranh thế giới thứ hai:

+ Trật tự Véc-xai - Oa-sinh-tơn do các nước thắng trận xác lập  xảy ra mâu thuẫn về quyền lợi không thể giải quyết.

+ Khủng hoảng kinh tế thế giới 1929 - 1933 làm sâu sắc thêm những mâu thuẫn của chủ nghĩa tư bản, tạo điều kiện cho các thế lực phát xít lên cầm quyền ở Đức, I-ta-li-a và Nhật Bản.

+ Chính sách thoả hiệp, nhượng bộ của các nước phương Tây tạo điều kiện cho phe phát xít gây chiến.

- Sự giống nhau về nguyên nhân bùng nổ của Chiến tranh thế giới thứ nhất và Chiến tranh thế giới thứ hai:

+ Về nguồn gốc: bắt nguồn từ mâu thuẫn của các nước đế quốc về vấn đề thị trường và thuộc địa, mâu thuẫn đạt đến đỉnh cao không thể giải quyết được.

+ Về tính chất: mang tính chất phi nghĩa.

+ Về hậu quả: tổn thất về người và của, kinh tế bị tàn phá nặng nề. Sau 2 cuộc chiến tranh đều có một trật tự thế giới mới được thiết lập.

b) Hậu quả và tác động

- Hậu quả: Là cuộc chiến tranh khốc liệt, tàn phá nặng nề nhất trong lịch sử nhân loại.

+ 90 triệu người chết, bị thương, tàn tật vì chiến tranh.

+ Thiệt hại về vật chất: 4 000 tỉ USD.

- Tác động:

+ Thắng lợi của Liên Xô thúc đẩy sự phát triển của phong trào giải phóng dân tộc, sự ra đời của các quốc gia độc lập ở châu Á,

châu Phi và khu vực Mỹ La-tinh.

+ Thay đổi tương quan lực lượng giữa các nước tư bản. Mỹ trở thành siêu cường đứng đầu hệ thống tư bản chủ nghĩa. + Trật tự thế giới mới được hình thành - Trật tự hai cực I-an-ta (Liên Xô và Mỹ).

+ Sự ra đời của Liên hợp quốc  mở ra một chương mới trong lịch sử chính trị thế giới.