HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN

HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH

A. KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo hứng thú học tập cho học sinh trước bài học.

b. Cách thức thực hiện

- HS chơi trò chơi “Ai nhanh, ai đúng” theo nhóm (2 tổ là 1 nhóm):

+ Một nhóm nhận bộ thẻ ghi tên các “quy tắc tính giá trị của biểu thức” đã học. Nhóm thứ hai nhận một bộ thẻ ghi lời phát biểu về các quy tắc này.

+ Một thành viên nhóm này đưa ra thẻ ghi tên thì thành viên nhóm kia đưa ra thẻ ghi lời phát biểu.

+ Nhóm nào trả lời nhanh và đúng thì thắng cuộc.

(quy tắc tính từ trái sang phải ; quy tắc nhân, chia trước; rồi thực hiện cộng, trừ sau ; quy tắc tính giá trị của biểu thức khi có dấu ngoặc)

- GV nhận xét, đánh giá.

B. HOẠT ĐỘNG THỰC HÀNH, LUYỆN TẬP

a. Mục tiêu: HS sử dụng các quy tắc tính giá của các biểu thức đã học vào bài tập tính toán, bài toán liên quan đến thực tế.

b. Cách thức thực hiện

- GV chia cả lớp thành 4 nhóm (mỗi tổ là 1 nhóm). HS nhận biết yêu cầu của bài toán, vận dụng các quy tắc đã học để tính giá trị của các biểu thức nêu trong đề bài.

+ “Tính từ trái sang phải” với các bài tập:

948 – 429 + 479 ;

424 : 2 × 3 ;

100 : 2 : 5.

+ “Nhân, chia trước; rồi thực hiện cộng, trừ sau” với bài tập:

750 – 101 × 6.

+ “Quy tắc tính giá trị của biểu thức khi có dấu ngoặc” với các bài tập:

998 – (302 + 685) ;

(421 – 19) × 2.

- GV lấy kết quả của 2 nhóm nhanh nhất, 2 nhóm còn lại nhận xét.

Bài 1: Tính giá trị của các biểu thức sau:

- GV chữa bài và lưu ý các quy tắc.

+ “Tính từ trái sang phải” đối với biểu thức số chỉ có phép tính cộng, trừ hoặc nhân, chia.

+ “Nhân, chia trước; rồi thực hiện cộng, trừ sau” đối với các biểu thức số có cả phép tính công, trừ, nhân, chia.

+ “Quy tắc tính giá trị của biểu thức khi có dấu ngoặc” đối với các biểu thức số có dấu ngoặc.

- GV yêu cầu HS làm a), b) và rút ra nhận xét.

Bài 2: a) Tính giá trị của các biểu thức sau:

b) Nhận xét về giá trị của các biểu thức trong từng cột ở câu a.

c) Lấy ví dụ tương tự như các biểu thức ở câu a.

- GV chốt lại nhận xét: Trong các biểu thức chỉ chứa các dấu cộng thì giá trị của biểu thức là không thay đổi khi vị trí các dấu ngoặc thay đổi.

- GV hướng dẫn HS tương tự như bài 2. HS tính rồi rút ra nhận xét.

Bài 3: a) Tính giá trị của các biểu thức sau:

b) Nhận xét về giá trị của các biểu thức trong từng cột ở câu a.

c) Lấy ví dụ tương tự các biểu thức ở câu a.

- GV chốt lại nhận xét: Trong các biểu thức chỉ chứa các dấu nhân thì giá trị của biểu thức là không thay đổi khi vị trí các dấu ngoặc thay đổi.

- HS đọc bài toán, nói cho bạn nghe “bài toán cho biết gì, bài toán hỏi gì” ; suy nghĩ lựa chọn phép tính để tìm câu trả lời cho bài toán đặt ra. GV gọi 2 HS lên bảng trình bày.

Bài 4: Trong bình xăng của một ô tô đang có 40  xăng. Đi từ nhà đến bãi biển, ô tô cần dùng hết 15  xăng. Đi từ bãi biển về quê, ô tô cần dùng hết   5  xăng.

Trả lời các câu hỏi:

a) Ô tô đi từ nhà đến bãi biển rồi từ bãi biển về quê thì dùng hết bao nhiêu lít xăng?

b) Nếu đi theo lộ trình trên thì khi về đến quê trong bình xăng của ô tô còn lại bao nhiêu lít xăng?

- GV nhận xét, đánh giá.

Lưu ý: Với HS khá, giỏi, GV có thể khai thác bài tập trên theo hướng sau:

Dựa vào thông tin cho trong bài trên, hãy nêu ý nghĩa thực tế của mỗi biểu thức sau rồi tính giá trị của các biểu thức đó:

a) 15 + 5 ;        b) 40 – 15 ;         c) 40 – (15 + 5)

- HS thực hiện các thao tác sau:

a) +  Đọc bài toán, thảo luận tìm câu trả lời.

    + Vận dụng các quy tắc để tính giá trị của từng biểu thức nêu trong các phương án trả lười (A hoặc B). Chọn biểu thức biểu diễn đúng phép tính giải của bài toán.

+ Chọn câu trả lời đúng, chọn chữ đứng trước câu trả lời đúng.

Lưu ý: Không nên khai thác bài này dưới dạng một bài toán có hai bước tính nhưng trình bày gộp (ta thường gọi là làm tính gộp).

            Với HS khá giỏi, đây là cơ hội để GV chỉ ra ý nghĩa thực tế của việc xuất hiện nhu cầu đặt ra dấu ngoặc () và quy tắc tính giá trị của biểu thức khi có dấu ngoặc.

b) HS đọc bài toán và thảo luận nhóm 4 người, nêu cách trả lời câu hỏi bài toán đặt ra và trình bày bài giải vào vở.

Bài 5: a) Chọn chữ cãi đặt trước câu trả lời đúng:

Nhung hái được 60 quả dâu tây, Xuân hái được 36 quả dâu tây. Hai bạn xếp đều tất cả số dâu tây đó vào 3 hộp. Số quả dâu tây trong mỗi hộp là:

A. (60 + 36) : 3 = 32 (quả)

B. 60 + 36 : 3 = 72 (quả)

b) Người ta xếp 800 hộp sữa thành các dãy, mỗi dãy 4 hộp. Sau đó, xếp các dãy sữa vào các thùng, mỗi thùng 5 dãy sữa. Hỏi người ta xếp được bao nhiêu dãy sữa?

-

- GV nhận xét, đánh giá.

D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG

a. Mục tiêu: HS vận dụng các quy tắc tính giá trị của biểu thức đã học để phân tích tính đúng, sai.

b. Cách thức thực hiện

- HS vận dụng các quy tắc được học để tính giá trị của biểu thức nêu trong đề bài, kiểm tra lại kết quả tính giá trị của biểu thức mà ba bạn An, Nam, Hiền đã thực hiện. Nếu bạn nào đã làm đúng thì trả lời câu hỏi của đề bài.

- GV gọi 3 HS lên bảng trình bày, 1 HS ở dưới nhận xét.

Bài 6: Theo em, bạn nào tính đúng?

An: 20 – 8 : 4 × 2 = 6

Nam: 20 – 8 : 4 × 2 = 16

Hiền: 20 – 8 : 4 × 2 = 19

- GV nhận xét, đánh giá.

* CỦNG CỐ: Trò chơi “Mảnh ghép may mắn”

+ GV chia cả lớp thành 2 đội, GV chiếu câu hỏi lên và đọc câu hỏi.

+ Đội nào nhanh tay được quyền trả lời (chọn 1 mảnh ghép tương ứng với phép toán)

+ Mỗi mảnh ghép đúng, thu về 10 điểm.

+ Đội nào có điểm cao hơn thì thắng cuộc.

+ Trong trường hợp đội nhanh tay hơn không trả lời được, quyền trả lời sẽ chuyển nhượng cho đội bạn.

- HS tích cực tham gia.

- HS lắng nghe và ghi bài.

- HS lắng nghe và thực hiện nhiệm vụ.

a) 948 – 429 + 479 = 519 + 479

                               = 998

424 : 2 × 3 = 212 × 3

                   = 636

b) 750 – 101 × 6 = 750 - 606

                            = 144

100 : 2 : 5 = 50 : 5

                 = 10

c) 998 – (302 + 685) = 998 – 987

                                  = 11

(421 – 19) × 2 = 402 × 2

                        = 804

- HS lắng nghe và chữa bài.

a) (300 + 70) + 500 = 370 + 500

                                = 870

     300 + (70 + 500) = 300 + 570

                                 = 870

     (178 + 214) + 86 = 392 + 86

                                 = 478

      178 + (214 + 86) = 178 + 300

                                  = 478

b) Nhận xét:

(300 + 70) + 500 = 300 + (70 + 500)

(178 + 214) + 86 = 178 + (214 + 86)

c) HS lấy ví dụ tương tự ở câu a.

- HS lắng nghe và tiếp nhận.

- HS lắng nghe và thực hiện nhiệm vụ.

a) (2 × 6) × 4 = 12 × 4

                       = 48

     2 × (6 × 4) = 2 × 24

                        = 48

    (8 × 5) × 2 = 40 × 2

                        = 80

     8 × (5 × 2) = 8 × 10

                        = 80

b) Nhận xét:

(2 × 6) × 4 = 2 × (6 × 4)

(8 × 5) × 2 = 8 × (5 × 2)

c) HS lấy ví dụ tương tự câu a.

- HS lắng nghe và ghi chú.

- HS lắng nghe và thực hiện nhiệm vụ.

a) Phép tính: 15 + 5 = 20

Trả lời: Ô tô đi từ nhà đến bãi biến rồi đi từ bãi biển về quê thì dùng hết 20  xăng.

b) Phép tính: 40 – 20 = 20

Trả lời: Nếu đi theo lộ trình trên thì khi về quê trong bình xăng của ô tô còn lại 20  xăng.

- HS lắng nghe và tiếp nhận.

- HS lắng nghe và thực hiện nhiệm vụ.

a) Nhung và Xuân hái được số quả dâu tây là:

60 + 36 = 96 (quả)

Số quả dâu tây trong mỗi hộp là:

96 : 3 = 32 (quả)

Khoanh vào A. (60 + 36) : 2 = 32 (quả).